El Dominó Azul Arrietak konposatutako lehen zarzuela izan zen. Barbieriren arabera, Camprodónek zarzuela baten libretoa eman zion Gaztambideri, zeinek Arrietari bidali zion testua, musika jartzeko asmoz. Lana 1853ko otsailaren 19an estreinatu zen, kritika eta ikusleen aldetik arrakasta handia izanda.
Zarzuela hau Arderiusek aukeratu zuen 1882an Zarzuela Antzokiaren denboraldia inauguratzeko. Berrestreinaldia zela eta, Arrietak El Dominó Azul antzezlanaren motibo ezagunenetan oinarritutako obertura berri bat sortu zuen. Garaiko kritikariek obertura berriak funtzioa nabarmen aberasten zuela adierazi zuten. Lan honek izan zuen arrakastaren froga bat Isidoro Hernándezek pianorako egindako argitalpena izan zen. Hala ere, obertura ezin izan zen berriro interpretatu, orkestra-partitura galdu zelako eta Espainiako Liburutegi Nazionaleko zuzendaritzarako gidoia soilik kontserbatzen zelako.
Nafarroako Musikaren eta Arte Eszenikoen Artxiboan kontserbatutako Huarte funtsa deskribatzean, Recuerdos del Dominó Azul en Forma de Obertura-ren orkestrarako partitura identifikatu zen. Horri esker lana berreskuratu eta interpretatu ahal izan da.
2022eko irailaren 5tik 9ra.
Nafarroako Orkestra Sinfonikoa
Nafarroako Orkestra Sinfonikoa Pablo Sarasate jaunak sortu zuen 1879an; horrenbestez, jardunean ari den talderik zaharrena da Espainiako orkestren artean. Baluarte Fundazioan integraturik dago, eta nola fundazio hori nagusiki Nafarroako Gobernuak finantzaturiko erakunde bat den, Nafarroako Orkestra Sinfonikoa Foru Erkidegoko orkestra ofiziala da. Bere ehun eta berrogei urteko historian, Nafarroako Orkestra Sinfonikoak emanaldiak eskaini ditu Espainiako zein atzerriko auditorio, opera denboraldi eta jaialdi garrantzitsuenetan. Bereziki garrantzitsuak izan dira Parisko Theatre des Champs Elysees eta Theatre du Chatelet antzokietan eskaini dituen kontzertuak, bai eta Universal Music zigiluak Europako auditorio garrantzitsuenetan barrena antolatutako kontzertu bira. Nafarroako Orkestra Sinfonikoa Pablo Sarasate konposatzaile eta biolin-jolearen erreferentziazko interpretea da, eta nazioarteko kritikariek aho batez goraipatu dute Tianwa Yang biolin-jolearekin grabatu zuen Sarasateren integralaren diskoa (Naxos zigilua). Nafarroako Orkestra Sinfonikoak hainbat grabaketa garrantzitsu egin ditu Antoni Wit (zuzendari titularra 2017-2018 denboraldira arte) maisu poloniarrarekin. NOSak kontzertu-denboraldia aurkezten die urtero Nafarroako biztanleei, besteak beste, Iruñeko Baluarte Auditorioan eta Tuterako Gaztanbide Antzokian. Jarduera sozial eta hezitzailea garatzen du Foru Erkidego osoan.
Jesús Echeverría
Zuzendaria
Erriberrin jaioa, Gipuzkoako Foru Aldundiaren ikasketa-poltsa bat lortu zuen Julius Kalmarrekin batera Vienako Kontserbatorioan orkestra-zuzendaritza ikasteko. 1987an, Londresko Royal Academy of Music-en sartu zen. Bertan zuzendariaren prestakuntza zabaldu zuen, Sir Colin Davis, Colin Metters, George Hurst, John Carewe eta Horst Neuman irakasle zituela. Ikasketak amaitu zituen eta South Hall Memorial Prize saria lortu zuen Orkestra Zuzendaritzan. Agustin González Acilu, Francisco Escudero, Tomás Marco, Javier Darias, Cristobal Halffter eta Mauricio Sotelorekin ikasi zuen konposizioa. Agustin González Acilu, Francisco Escudero, Tomás Marco, Javier Darias, Cristobal Halffter eta Mauricio Sotelorekin ikasi zuen konposizioa.
23 urterekin Donostiako Ganbera Orkestra sortu zuen eta Londresen egon zen bitartean The European Sinfonia sortu zuen.
Opera, zarzuela eta musika sinfoniko-korala zuzendu eta grabatu ditu Espainian, Polonian, Japonian, Letonian, Italian eta Suitzan, eta talde hauek zuzendu ditu, besteak beste: Euskadiko Orkestra Sinfonikoa, Letoniako Orkestra Filarmonikoa, Errusiako Orkestra Nazionala eta Nafarroako Orkestra Sinfonikoa (azken honen zuzendari elkartua izan da 2015etik 2018ra bitartean).
Besteak beste, ondorengo sariak jaso ditu: Nafarroako Kirol eta Gazteriaren Institutuak 1998 eta 1999ko INJUVE Campo de Composición argitalpenean emandako saria, Pablo Sorozábal Konposizioaren Nazioarteko Saria, Cuarteto de Cuerda Nº 2 – Tétares lanarekin, edo Nafarroako Gobernuak emandako musika konposizioaren lehen saria, Ennea III lanarekin. 2000. urtean Sevillako Udalak emandako konposizio musikaleko XVIII. Joaquín Turina saria jaso zuen, Requiem Sine Verbis orkestrarako lanagatik, eta Coplas lanagatik, Ciutat d’Alcoi konposizioko XV. saria.
Gaur egun, analisi-irakaslea da Musikene – Euskal Herriko Goi-mailako Musika Eskolan, eta baita Errioxako Orkestra Sinfonikoaren zuzendari titularra ere.
Recuerdos del Dominó Azul en Forma de Obertura
13/04/2023
